Na tom ten składają się trzy głośne utwory: Jeden dzień Iwana Denisowicza, Zagroda Matriony oraz Zdarzenie na stacji Koczetowka. Więzień łagru, który każdego dnia musi walczyć o przetrwanie, prosta i dobra kobieta, „człek sprawiedliwy”, biernie poddająca się temu, co przyniesie los, młody lejtnant, prawdziwy „człowiek radziecki”, który bez wahania wydaje na pewną śmierć zbiegłego jeńca. Czy coś łączy bohaterów tak różnych opowiadań? Jeśli tak, to jest to poszukiwanie przestrzeni dla siebie – u każdego na własny sposób – w represyjnym, totalitarnym państwie, które każdemu wyznacza miejsce w szeregu.
(Opis od wydawcy)
Wybrane myśli:
Dwie zagadki są na świecie: jakem się urodził – nie pamiętam, jak umrę – nie wiem.
Żyliśmy wszyscy tuż obok niej i nie rozumieliśmy, że był to ów człek sprawiedliwy, bez którego, jak głosi przysłowie, nie może istnieć wieś.