Każdy rodzący się człowiek – funkcjonując w określonym społeczeństwie – wchodzi w pewną kulturę. Poznaje ją, przyjmuje, działa w oparciu o normy w niej utrwalone, ale również jest jej współtwórcą. Kultura natomiast w sposób bezpośredni lub pośredni oddziałuje na ludzką osobowość. Dzięki niej – cytując Arystotelesa – człowiek staje się bardziej człowieczym, wkracza w większe bogactwo swej egzystencji. Według A. Pecceiego przyszłość zależy od wielkiego odrodzenia kulturalnego, albo nie będzie jej wcale.
Jednym z zadań kultury jest wychowanie. W języku polskim „wychowanie” pierwotnie oznaczało żywienie lub utrzymanie kogoś przez dostarczanie środków do życia. Dlatego też dobrze kogoś chować znaczyło tyle, co dobrze go odżywiać, stąd też pojęcie to odnoszono również do zwierząt czy roślin. Dopiero w XIX w. nadano mu znaczenie przenośne zaczerpnięte z łac. educo – wyciągać, wydobywać, wyprowadzać coś ku górze.
Badania nad istotą pojęcia „wychowanie” wskazują, że można doszukiwać się jego znaczenia w wyrazie „chowanie” rozumiane jako skrywanie, czyli chowanie czegoś przed kimś. Połączenie go z przedrostkiem „wy-” nadaje mu nowy sens, nawiązujący do etymologii słowa „edukacja”, gdzie wychowanie jest „wydobywaniem” na jaw tego, co jest chowane. Tak więc wychowanie umożliwia dostrzeżenie tego, co ukrywa natura ludzka, co jest jej duchowym bogactwem, dzięki któremu człowiek może stać się osobą świadomie realizującą się w życiu.
Dokonujące się wokół nas przemiany obejmujące przebudowę naszego życia wynikające z rewolucji przemysłowej i elektronicznej spowodowały, że przed wychowaniem jednostki stoją nowe i niezwykle trudne zadania, których wykładnikiem jest przygotowanie jednostek do życia w warunkach rozstrzygających o przetrwaniu ludzkości.
Rozumienie wychowania powinno być powiązane z przyszłością, szczególnie, że współczesne społeczeństwo cechuje proces szybkich zmian zachodzących we wszystkich dziedzinach. Zadaniem systemu edukacji jest przygotowywanie młodzieży do tego, by dawała sobie radę w sytuacjach nowych i w podejmowaniu nowych zadań. Ponadto wychowanie nie przebiega w oderwaniu od procesów społecznych i jest zależne od ich dynamiki i podlega tym samym prawidłowościom co życie społeczne.
Proces wychowania zmierza do kształtowania osobowości wychowanka. Projektując proces wychowania należy uwzględnić cechy wrodzone wychowanka, jego aktywność oraz wpływ świata zewnętrznego. Dlatego też istnieje konieczność spojrzenia na proces wychowania jako na ciąg następujących po sobie zmian, które obejmują nie tylko jednostkę, ale również środowisko, w którym ona przebywa. Biorąc pod uwagę, że rozwój osobowości wychowanka obejmuje samego wychowanka jak również środowisko, w którym on przebywa to można powiedzieć, że proces wychowania obejmuje trzy podstawowe serie zmian: zmiany związane z działaniami wychowawczymi, zmiany w wytworzonych relacjach pomiędzy wychowankiem a jego otoczeniem społecznym, oraz zmiany w osobowości wychowanka.
W nawiązaniu do koncepcji A. Pecceiego, możemy przyjąć, że wychowanie polega na podejmowaniu takich działań, które istocie ludzkiej pozwalają odnaleźć się w swoim człowieczeństwie.
Człowiek to istota, która podlega nieustannym zmianom. Całe jego życie polega na zdobywaniu wiedzy niezbędnej do funkcjonowania w świecie. Ten aspekt zmienności związany jest przede wszystkim z osobowym rozwojem człowieka.
